Eerder deze maand verscheen de recensie van Het (niet zo) orthodoxe leven van Hoodie Rosen. Redacteur Liana had de kans om de Amerikaanse auteur Isaac Blum enkele vragen te stellen over zijn debuut, het schrijfproces en representatie!
Zijn debuut
Gefeliciteerd met de release van je debuutroman, de prijzen en de vertaling naar het Duits en Nederlands. Hoe voelt het om een gepubliceerde auteur te zijn?
Dank je wel! Het voelt geweldig! Deze roman, mijn debuut, was de zesde die ik schreef in de loop van ongeveer twaalf jaar. Dus het was geweldig en bevredigend om het de wereld in te sturen. Er zijn echter ook wat onverwachte angsten om een gepubliceerde auteur te zijn. Aan de ene kant is het zo spannend dat mensen je boek lezen. En aan de andere kant is het best eng als je boek niet meer van jou is, maar van andere mensen.
De titel is in het Nederlands vertaald naar Het (niet zo) orthodoxe leven van Hoodie Rosen. Wat vind je van deze titel?
Ik vind hem mooi, hoewel ik niet weet of het woord (on)orthodox in het Nederlands dezelfde dubbele betekenis heeft als in het Engels. Ik neem aan van wel, in ieder geval tot op zekere hoogte, en ik zie Hoodie zeker als een onorthodox persoon, ook al blijft hij een orthodoxe jood.
Om eerlijk te zijn denk ik niet te veel na over titels, en ze zijn niet iets waar ik goed in ben. Ik vind de Engelse titel van het boek geweldig, maar ik heb hem niet bedacht.
Het schrijfproces
Hoe ben je op het idee gekomen om dit boek te schrijven?
Sinds ongeveer 2016 is er een toename van antisemitisch geweld in de Verenigde Staten. In december 2019 was er een schietpartij bij een koosjere supermarkt in Jersey City, New Jersey. Twee schutters openden het vuur op winkelend publiek in een gerichte antisemitische aanval. Het was een van een aantal gewelddadige aanvallen op Joden en Joodse instellingen rond die tijd, maar deze in het bijzonder ontroerde me. Binnen een week na de schietpartij begon ik het verhaal te schetsen van een orthodox-joodse tiener die midden in het gewelddadige antisemitisme terechtkomt – plus alle normale dingen waar tieners midden in terechtkomen, zoals identiteitscrisis, eerste liefde, enzovoort.
De schietpartij op de markt volgde op maanden van groeiende spanning in Jersey City en elders – tussen gevestigde gemeenschappen en een nieuwe instroom van orthodoxe Joden. Ik creëerde mijn eigen lang gevestigde gemeenschap, het fictieve stadje Tregaron, Pennsylvania, en plaatste Hoodie in het middelpunt van de verhuizing van zijn gemeenschap naar het stadje.
Met welke moeilijkheden werd je geconfronteerd tijdens het schrijven?
De gebruikelijke interne problemen, namelijk angst en zelftwijfel. Maar om eerlijk te zijn was dit een vrij gemakkelijk boek om te schrijven. Ik vond het een belangrijk boek en ik voelde een gevoel van urgentie in het proces dat het makkelijker maakte dan het was met andere manuscripten.
Je hebt lesgegeven op orthodoxe scholen. Hoe heeft deze ervaring je geholpen bij het schrijven van deze roman?
Ik denk dat leraar zijn op een middelbare school een geweldige baan is als je YA gaat schrijven. Of je het nu wilt of niet, als leraar leer je veel over de wereld van je leerlingen. En als je vergeet hoe het is om een tiener te zijn, word je daar elke dag aan herinnerd. In dit geval, als je toevallig een boek schrijft vanuit het oogpunt van een orthodoxe yeshiva-student, helpt het zeker als je je dagen doorbrengt omringd door orthodoxe yeshiva-studenten.
Hoewel de roman niet gebaseerd is op mijn studenten – ik denk niet dat dat eerlijk zou zijn tegenover hen – is hij zeker door hen beïnvloed: hun strijd om een evenwicht te vinden tussen moderniteit en traditie, hun angsten voor antisemitisme en de manier waarop de rest van de wereld hen ziet, en hun menselijkheid en gevoel voor humor.
Het belang van representatie
Er bestaan niet veel YA-boeken (vooral niet in het Nederlands) over de orthodoxe gemeenschap. Kun je de lezers vertellen waarom representatie zo belangrijk is?
Het belang van representatie heeft twee kanten. De eerste is dat het belangrijk is voor kinderen en jongeren om hun ervaringen weerspiegeld te zien in de verhalen die ze lezen. Hoewel er misschien niet veel Nederlandstalige Joden zijn, denk ik dat het verhaal van Hoodie een weerspiegeling kan zijn van ieders reis door het geloof. Ten tweede helpt het zien van mensen die anders zijn dan jij in literatuur om ze te demystificeren. Om zo stereotypen te doorbreken. We zijn bang voor mensen die we niet begrijpen en een diverse weergave in de literatuur helpt ons om mensen te begrijpen, zodat we ze niet vrezen en haten.
Welke boodschap wil je met dit boek overbrengen?
Ik denk dat er twee zijn. De eerste is een externe: Haat mensen niet. Probeer ze te begrijpen. Cross-culturele vriendschap kan echt een verschil maken door kloven te overbruggen en vooroordelen te doorbreken. Ten tweede is er een interne. Hoodie is het niet altijd eens met zijn eigen mensen, maar hij houdt nog steeds van ze. En ik denk dat dat een belangrijke boodschap is. Het is oké en volkomen normaal om boos te zijn op de mensen van wie je houdt. Dat kan een gezond gevoel zijn.
Schrijfplannen in de toekomst
In een ander interview las ik dat het boek was aangekocht op een veiling als onderdeel van een deal van twee boeken. Kun je me meer vertellen over je huidige en toekomstige schrijfplannen?
In de herfst van 2024 komt er hier in de Verenigde Staten nog een Joodse young adult-roman uit. En dan speel ik nog met verschillende ideeën – sommige heel Joods, andere niet – voor toekomstige young adult boeken.
Heel erg bedankt voor het beantwoorden van de vragen! Hopelijk worden je toekomstige boeken ook vertaald naar het Nederlands.
