Elke schrijver wil dat de lezer zich verliest in zijn verhaal. Een aantal tips om dat te realiseren zijn al voorbij gekomen. Vandaag doen we daar een schepje bovenop door gebruik te gaan maken van onze zintuigen. Allemaal maken we gebruik van onze zintuigen. Om jouw verhaal nog geloofwaardiger te maken is het dan ook belangrijk om ‘zintuiglijk te schrijven’. We gaan vandaag dan ook laten zien hoe je dat het beste kunt doen.
Zien
We gebruiken de hele dag onze ogen. Je loopt op straat en neemt van alles waar. Een ruziënd stel op de hoek van de straat. Een menselijk standbeeld. Een billboard met daarop een mooie vrouw in lingerie. Maar we zijn ook op een andere manier visueel ingesteld. We kijken naar tv of naar ons beeldscherm. We gaan naar de bioscoop. Enzovoort.
Het is heel belangrijk om je lezer een goed beeld te geven en daar een indruk bij te schetsen. Waar is je personage? Wat ziet hij of zij? Welke beelden zijn belangrijk?
Horen
Zelf ben ik erg auditief ingesteld. Ik luister graag naar de teksten van liedjes op de radio. Ook gesprekken in bus, trein of elders vind ik erg interessant om ‘af’ te luisteren.
Zorg ervoor dat je hier in je tekst aandacht aan besteedt. Natuurlijk doe je dat door dialogen te schrijven. Maar ook door aan gesprekken te refereren. Ze vertelde me gisteren nog dat ze nog niet aan een vriendje toe was. En nu staat ze daar te flirten met Tibbe. Of door je personage een gesprek af te laten luisteren. Er zijn natuurlijk legio mogelijkheden.
Ruiken
Over ruiken zou ik hele pagina’s vol kunnen schrijven. Ik vind geur ontzettend belangrijk. ’s Morgens begint het al met het opspuiten van mijn favoriete geur Allure van Chanel. Ik kan niet zonder!! En elke dag brand ik wierook, daar kan ik echt van genieten. Maar denk ook eens aan de geur van vers gezette koffie. Of van een cake of een appeltaart die in de oven staat.
En aan de andere kant … ik kan echt gruwelen van zweetlucht.
Of … de alarmbellen die gaan rinkelen bij brandlucht.
Maak gebruik van geuren in je tekst. Zuig je lezer er je verhaal mee in. Beschrijf de geur uitgebreid en laat je lezer mee ruiken.
Proeven
Ook het zintuig proeven kun je goed in je verhaal verwerken. Laat je personage bijvoorbeeld iets proeven wat je zelf niet lust. En beschrijf dan het gevoel op de tong. De bittere smaak. Of juist zuur. Wat doet je personage. Houdt hij of zij zich groot en slikt hij of zij het vieze goedje door? Of spuugt hij of zij het uit, terwijl de rillingen over zijn of haar lichaam lopen.
Natuurlijk kun je ook overheerlijke geuren beschrijven. Aardbeien met slagroom. Warm appelgebak met kaneel. Bonbonbloc die op je tong smelt.
Leef je uit!
Voelen
Ik moet zelf altijd lachen om mijn kinderen. Die willen altijd voelen. Het maakt niet uit aan wat. Een muur. Een koekje. Aan schoenen. Make-up. Zelf hebben we die neiging niet zo. Misschien moeten we dat toch eens vaker doen. Natuurlijk weten we dat iets koud is. Of warm. Heel heet. Maar hoe voelt een glas? Glad. Toch een beetje ‘zacht’. De tafel? Hard. Met nerven of misschien glad? Voel en beschrijf dat gevoel.
Zesde zintuig: Intuïtie
Natuurlijk is het ook een must om te schrijven over intuïtie. Schrijf over het gevoel van je personage. Komt hij of zij ergens en wordt hij of zij ineens gespannen. Voelt hij of zij dat er iets staat te gebeuren? Dat het niet veilig is. Show it! Maar laat de andere kant ook zien. Dat je personage voelt dat het wel snor zit. Laat je personage iemand ontmoeten die goed (of slecht) nieuws heeft en je personage weet het al voor dat de ander het nieuws heeft kunnen vertellen.
Tot slot:
Oefening
Ik heb ooit eens, tijdens een workshop schrijven, een voorwerp aan een grondig onderzoek moeten onderwerpen. Op dat moment was dat een glas Coca Cola. Ik moest naar het glas en de cola kijken. Bruin/zwart. Bubbels. Doorzichtig. Ik moest er naar luisteren. Sissen. Ik moest voelen. Het koude van het glas. Het natte van de condens. En het natte van de cola. Daarna moest ik proeven. Lekker zoet. Koud. Prikkelend op de tong. Maar het was niet alleen de cola die ik moest proeven. Ook het glas. Koud en hard. Een beetje ‘glad’.
Probeer dat eens een paar keer. Het leukste is natuurlijk om dat te doen met een onderwerp van je personage. Leef je in. Schrijf er uitgebreid over.
Veel succes weer, schrijf ze en tot volgende week!!
8 gedachten over “Zintuiglijk schrijven”
Whahaha! Normaal ben ik zo goed als de enige die reageert. Nu reageer ik niet en stromen de reacties binnen… over waar mijn reactie blijft! xD Nou, hier is ‘ie dan! Ben druk met school tegenwoordig. Maar nu ben ik thuis, het is vrijdagavond en al moet ik nog aan de schrijfopdracht voor maandag: NU GA IK ERAAN GELOVEN! =D
Ha, ik moest even lachen om dat gedeelte over het afluisteren. Ik zie er niet bij staan wie het stuk heeft geschreven dit keer, maar ik ben het met haar eens! (… Er zijn geen jongens die de schrijftips doen, toch?! Ik wil niet onbewust discrimineren, whahaha!) Ik voel me als een mobiel aan de oplader als ik gewoon op een terrasje zit met m’n ogen dicht en alle gesprekken hoor. Dan even daar meeluisteren, dan even naar dat kindje kijken… Lovely! Bust als een klop wat er staat. ^.^
Hmm, koffielucht! Daar kan ik mee inkomen! Uiteraard is het belangrijk alle vijf de zintuigen zo optimaal mogelijk te beschrijven. Alleen… Nu ik erbij stilsta, denk ik dat ik reuk bijna zelden noem! Dat is echt iets om op te letten – thanks! Proeven is echter een compleet ander verhaal. Daarvan kan ik me echt bepaalde dingen bedenken bij romans en zo. Denk niet dat ik daarvoor hoef uit te wijden. xD
Grappig dat je over die nerven begint! Ik had onlangs nog een stuk over ’t bos. Ik vroeg mezelf af: ‘Wat mis ik hier nou aan?’ Toen heb ik een kwart A4 geweid aan het beschrijven van bomen, vooral de structuur ervan. Weer een ervaring rijker!
Hierboven zei ik geloof ik iets over vijf zintuigen, maar er is zeker een zesde inderdaad! Gevoelens zijn minder moeilijk te beschrijven. Die maak ik bewuster mee dan het meeste andere wat binnenkomt aan prikkels, vind ik. Daar denk ik simpelweg meer over na.
Hé, simpele opdracht eigenlijk! Maar het is zeker de moeite waard! Mijn gedachten schieten gelijk uit naar die boom, maar er is zoveel meer. Levenloze voorwerpen zijn het leukst, vind ik. De meeste uitdaging! =D
Holy hell! Ik geloof niet dat mijn voornemens nog uitkomen. Ik wilde rond half twaalf in bed rollen, maar nu heb ik echt de neiging thee te zetten en de tips ter plekke uit te proberen. Ik moet immers nog een stukje schrijven voor maandag! Thanks for de tips weer eens! =D
Zie je wel 😀
Inderdaad, Ilse. Hoe zit het nou met je reactie 😉
Ja ilse iedereen wacht op jou reactie
Dit heb ik ook geleerd bij mijn schrijfcursus van de LOI… Vond ik heel leuk om te doen! Ik doe het nog steeds–voornamelijk in mijn hoofd omdat ik een continu schrijvend stemmetje in mijn achterhoofd heb–en ik let altijd op alle details in mijn omgeving zodat ik het later op papier kan zetten.
Bij ruiken moest ik overigens proberen vergelijkingen te vermijden, aangezien geur heel lastig is om te beschrijven; je vergelijkt het over het algemeen onbewust met iets anders. Smaak kun je nog zoet, bitter, zout etc noemen, maar bij geur moest ik erg oppassen dat ik geen dingen schreef zoals ‘Het rook naar kaneel,’ of ‘Het deed me denken aan waterpijp.’ Dan moet je juist gaan nadenken over hoe kaneel (scherp, overheersend) en waterpijp (zoet) ruiken.
@ Noes:
*Blushes.* Omg, kijkt iedereen uit naar mijn reactie? Whahaa. Ik zag ‘m gisteren wel staan inderdaad, maar heb er nog de tijd niet voor genomen. Nog steeds niet. x3 Als ik dit ga lezen, krijg ik altijd spontaan zin om te schrijven. Al heb ik daar best zin in, nu is niet het meest uitgelezen moment om dat te doen. Ik bewaar ’t voor ’t weekend. Dat wordt naar mijnw eten vrij rustig, dus ja! =3
Nu maar wachten op Ilse’s reactie xD.
Leuk stuk.
Zo deze bijgewerkt? Hij stond eerst namelijk heel vreemd 😉